W dniach od 21 – 27 lutego br. obchodzimy Tydzień Pomocy Osobom Pokrzywdzonym Przestępstwem, który ma zwrócić szczególną uwagę na potrzeby i prawa ofiar. W tym czasie każda osoba zainteresowana, będzie mogła uzyskać bezpłatną poradę prawną i psychologiczną m.in. w sądzie, prokuraturze, komendzie Policji, siedzibach prawnych, samorządach i organizacjach pozarządowych w całym kraju.

Nawiązując do obchodzonego Tygodnia Pomocy Osobom Pokrzywdzonym Przestępstwem poniżej prezentujemy rozmowę z Simoną Wójtowicz - Koordynatorem Okręgowego Ośrodka Pomocy Osobom Pokrzywdzonym Przestępstwem w Tarnobrzegu utworzonego w ramach projektu „Razem bezpieczniej 2”, którego realizatorem jest Caritas Diecezji Sandomierskiej.

Caritas Diecezji Sandomierskiej: Kto i kiedy może korzystać z pomocy ośrodka?
 

Simona Wójtowicz - Koordynator Okręgowego Ośrodka Pomocy Osobom Pokrzywdzonym Przestępstwem w Tarnobrzegu: Praktycznie jedynym kryterium, które kwalifikuje do korzystania z pomocy ośrodka jest fakt doznania pokrzywdzenia przestępstwem lub bycie świadkiem przestępstwa lub osobą najbliższą dla osoby pokrzywdzonej lub świadka przestępstwa.
Z pomocy ośrodka zgodnie z Polską kartą Praw Ofiary może skorzystać każda osoba  niezależnie od tego, czy ujawniony został sprawca przestępstwa i czy ma miejsce postpowanie karne (kiedy ofiara uzyskuje status pokrzywdzonego) oraz niezależnie od więzi rodzinnej łączącej sprawcę i ofiarę, powinna uzyskać potrzebną jej pomoc: prawną, materialną, medyczną, psychologiczną i socjalną.
W ramach  projektu  udzielamy pomocy beneficjentom, którzy spełniają następujące warunki:

-  wypełnili w sposób kompletny wniosek o udzielenie pomocy,

-  przedłożyli dokumenty potwierdzające okoliczności wskazane we wniosku, a w przypadku ich braku umożliwili przeprowadzenie przez nas wywiadu celem uprawdopodobnienia pokrzywdzenia przestępstwem,

- wyrazili zgodę na przetwarzanie swoich danych osobowych.
 

CDS: Jaka to jest pomoc i w jaki sposób ośrodek pomaga pokrzywdzonym?

Simona Wójtowicz: Mamy szeroki katalog pomocy i to co jest bardzo istotne, każda z oferowanych form wsparcia dla beneficjentów projektu jest nieodpłatna.
Osobom pokrzywdzonym przestępstwem i osobom im najbliższym oferujemy:
-  pomoc prawną w tym również mediację,
-  pomoc tłumacza, jeżeli osoba uprawniona nie włada w wystarczającym stopniu językiem polskim,
- pomocy tłumacza języka migowego lub tłumacza-przewodnika w celu udzielenia pomocy prawnej,
- psychoterapię, pomocą psychiatryczną lub psychologiczną, w tym także podczas rodzinnych turnusów terapeutycznych,
- zapewnienie letniego wypoczynku dla dzieci i młodzieży,
- pomoc w podniesieniu kwalifikacji zawodowych w formie sfinansowania szkoleń, kursów oraz egzaminów,
oraz pomoc materialną w formie:
 - pokrywania kosztów świadczeń zdrowotnych, lekarstw w zakresie, w którym lek nie podlegałby refundacji lub w części, w której nie jest refundowany, artykułów medycznych, w tym materiałów opatrunkowych, przedmiotów ortopedycznych oraz środków pomocniczych w zakresie niezbędnym w procesie leczniczym doznanego uszczerbku na zdrowiu wynikającego z przestępstwa lub jego następstw,
- pokrywania kosztów związanych z kształceniem w szkołach i przedszkolach publicznych, w tym w ramach indywidualnego nauczania,
-  pokrywania kosztów związanych z opieką nad dziećmi w żłobkach i klubach dziecięcych prowadzonych przez gminy,
- pokrywania kosztów czasowego zakwaterowania lub udzielania schronienia,
- finansowania okresowych dopłat do bieżących zobowiązań czynszowych i opłat za energię cieplną, energię elektryczną, gaz, wodę, opał, odbiór nieczystości stałych i płynnych za lokal mieszkalny lub dom jednorodzinny, do którego osoba uprawniona posiada tytuł prawny, proporcjonalnie do liczby osób stale zamieszkujących w tym lokalu lub domu,
- usługi dostosowania lokalu mieszkalnego lub domu jednorodzinnego do potrzeb osoby pokrzywdzonej przestępstwem w przypadku, gdy utrata sprawności fizycznej nastąpiła w wyniku przestępstwa,
 -  finansowania przejazdów środkami komunikacji publicznej lub pokrywanie kosztów transportu,
 - pokrywania kosztów żywności lub bonów żywnościowych,
-  pokrywania kosztów zakupu odzieży, bielizny, obuwia, środków czystości i higieny osobistej,
-  finansowania robót budowlanych,
- zakupu urządzeń i wyposażenia,
- zakupu wartości niematerialnych i prawnych.
 Świadkom przestępstw i osobom im najbliższym oferujemy:
-  organizowanie i finansowanie pomocy tłumacza języka migowego lub tłumacza-przewodnika w celu udzielenia pomocy psychologicznej,
 -  pokrywanie kosztów związanych z pomocą psychologiczną, w tym organizowanie i finansowanie pomocy udzielanej przez osobę pierwszego kontaktu.

CDS: Czy to jest pomoc jednorazowa? Cykliczna? Stała?

Simona Wójtowicz: Celem realizacji projektu jest zapewnienie  wszechstronnej, nieodpłatnej, kompleksowej a jednocześnie adekwatnej do zdiagnozowanych potrzeb beneficjenta i nakierowanej na zminimalizowanie skutków pokrzywdzenia przestępstwem, pomocy osobom pokrzywdzonym przestępstwem i ich najbliższym oraz świadkom przestępstwa i ich najbliższym.
Sytuacja każdego beneficjenta jest inna, tak jak inny jest rodzaj doznanego pokrzywdzenia, odniesionych szkód, doznanych traum. Osoby pierwszego kontaktu, które pomagają klientom w złożeniu wniosku o udzielenie pomocy (pomagają wypełnić wniosek, podpowiadają jakie dokumenty należy złożyć). Wstępnie również rozpoznają i diagnozują potrzeby beneficjenta. Nie jest to łatwym zadaniem ponieważ beneficjentom nieraz bardzo trudno otworzyć się, opowiedzieć o swoich trudnych, traumatycznych często wstydliwych doświadczeniach. Czasami tak naprawdę trzeba kilku spotkań, żeby wyłoniła się prawdziwa skala trudnych doświadczeń klienta i jego potrzeb w zakresie pomocy minimalizującej skutki doznanego pokrzywdzenia. Oczywiście zdarzają się beneficjenci, którzy są zainteresowani jednorazową pomocą. Często takie sytuacja zdarzają się w przypadku pomocy prawnej – klient przychodzi w celu uzyskania konkretniej porady prawnej lub pomocy w napisaniu pisma i nie jest zainteresowany innymi formami pomocy. Ale zdarzają się też beneficjenci którzy wymagają udzieleni wielu form pomocy i korzystają z różnych form wsparcia przez dłuższy czas. Do każdego beneficjenta podchodzimy wiec bardzo indywidualnie.

CDS: Czy aby uzyskać od Państwa pomoc, poszkodowany musi spełniać jakieś kryteria? np. wiekowe, materialne?

Simona Wójtowicz: Praktycznie jedynym kryterium, które kwalifikuje do korzystania z pomocy ośrodka jest fakt doznania pokrzywdzenia przestępstwem lub bycie świadkiem przestępstwa lub osobą najbliższą dla osoby pokrzywdzonej lub świadka przestępstwa.
W ramach  projektu  udzielamy pomocy beneficjentom, którzy spełniają następujące warunki:

-  wypełnili w sposób kompletny wniosek o udzielenie pomocy,

- przedłożyli dokumenty potwierdzające okoliczności wskazane we wniosku, a w przypadku ich braku umożliwili przeprowadzenie przez nas wywiadu celem uprawdopodobnienia pokrzywdzenia przestępstwem,

- wyrazili zgodę na przetwarzanie swoich danych osobowych.
Należy przy tym pamiętać, że każda udzielona przez nas pomoc ma na celu łagodzenie skutków pokrzywdzenia i musi być adekwatna do sytuacji beneficjenta spowodowanej pokrzywdzeniem. Żeby wytłumaczyć to jaśniej podam przykład: Mamy w ofercie - usługę dostosowania lokalu mieszkalnego lub domu jednorodzinnego do potrzeb osoby niepełnosprawnej ale pomocy w tej formie możemy jedynie udzielić osobie pokrzywdzonej przestępstwem w przypadku, gdy utrata sprawności fizycznej nastąpiła w wyniku przestępstwa np. wypadku komunikacyjnego.

CDS: Czy działalność tarnobrzeskiego ośrodka ma taki sam charakter, jak ten w Stalowej Woli?

Simona Wójtowicz: Tak. Działalność Okręgowego Ośrodka w Tarnobrzegu ma taki sam charakter jak  wcześniej prowadzonego przez nas Okręgowego Ośrodka w Stalowej Woli. Oferta skierowana jest do tych samych spraw, czy takich samych beneficjentów. W dalszym ciągu działamy na terenie tych samych powiatów: tarnobrzeskiego, stalowowolskiego, mieleckiego, niżańskiego i kolbuszowskiego. Jedyna różnica (moim zdaniem dla beneficjentów projektu nie mająca większego znaczenia) jest taka, że teraz Ośrodek w Tarnobrzegu, który wcześniej był Lokalnym Punktem przejmie funkcje kierowania i koordynowania pracą pozostałych punktów.  

CDS: Dlaczego główna siedziba powstała w Tarnobrzegu?

Simona Wójtowicz: Utworzenie Okręgowego Ośrodka Pomocy Pokrzywdzonym w Tarnobrzegu było wymogiem „CX Otwartego konkursu ofert na powierzenie realizacji zadań ze środków Funduszu Pomocy Pokrzywdzonym oraz Pomocy Postpenitencjarnej – Funduszu Sprawiedliwości w zakresie udzielania pomocy osobom pokrzywdzonym przestępstwem oraz osobom im najbliższym oraz świadkom przestępstw i osobom im najbliższym”. Dysponent Funduszu w ogłoszeniu konkursowym określił miejscowości, w których podmiot składający ofertę zobowiązywał się utworzyć Ośrodek lub Punkt Lokalny. Analizując inne ogłoszenia konkursowe jesteśmy przekonani, że intencją Dysponenta Funduszu było utworzenie Okręgowych Ośrodków Pomocy Pokrzywdzonym Przestępstwem w miastach, w których zlokalizowane są Sądy Okręgowe, natomiast lokalizacja Lokalnych Punktów odpowiada lokalizacji Sadów Rejonowych. Stąd w naszym przypadku, ta zmiana ze Stalowej Woli na Tarnobrzeg.

CDS: Ilu osobom pomaga ośrodek i skąd one są?

Simona Wójtowicz: W pierwszej edycji projektu z pomocy ośrodka skorzystało 627 osób. Założeniem projektu „Razem bezpieczniej 2” jest udzielenie pomocy nie mniej niż ośmiuset osobom. Ta większa liczba osób wzięła się stąd, że kiedy zaczynaliśmy pierwszy projekt nie mieliśmy żadnych klientów, do każdego musieliśmy dotrzeć z informacją o swoim istnieniu i możliwościach udzielania – skorzystania z naszej pomocy. Obecnie część klientów poprzedniego projektu (ok. 100 osób) w dalszym ciągu będzie korzystała z naszego wsparcia,  a dodatkowo obecny projekt będzie realizowany o półtora roku dłużej od poprzedniego. Chociaż nie obowiązuje nas rejonizacja, co oznacza, że po naszą pomoc mogą się zgłosić osoby zamieszkałe nawet na drugim końcu Polski, to beneficjentami projektu są głównie mieszkańcy powiatów na terenie których mamy swoje biura. Niezwykle ważna jest dla nas również współpraca z  instytucjami pomocowymi działającymi w środowisku lokalnym takimi jak MOPS, GOPS , PCPR a także z jednostkami Policji oraz Kuratorami Sądowymi ponieważ to te instytucje często informują swoich klientów o możliwości uzyskania u nas pomocy i kierują ich do nas.

CDS: Wspomniała Pani, że pomoc może otrzymać poszkodowana osoba, która np. mieszka na drugim końcu Polski. Czy to oznacza, że miejsce zameldowania/zamieszkania nie ma żadnego znaczenia?

Simona Wójtowicz: Dokładnie. Nie obowiązuje nas rejonizacja, zatem mogą zgłaszać się do nas osoby pokrzywdzone przestępstwem z całej Polski. A my mamy obowiązek udzielić im tej pomocy. Dotyczy to również, osób zamieszkałych w obrębie całej Diecezji Sandomierskiej. I tu podam przykład: - pomagaliśmy osobie zamieszkałej w Nisku, która ze względów osobistych nie chciała skorzystać z pomocy, którą oferował Punkt Lokalny w Nisku tylko zgłosiła się do ośrodka w Stalowej Woli, gdzie otrzymała należytą pomoc. Mało tego pomagamy także, osobom przebywającym zagranicą. Posiadamy e-skrzynkę, gdzie drogą elektroniczną można złożyć wniosek lub skontaktować się z nami telefonicznie. I też tu nasuwa mi się kolejny przykład pomocy: – w sprawie prawnej, pomagaliśmy pewnej osobie zamieszkałej w Holandii, której pełnomocnictwo u nas w kraju miał jej brat (…) Reasumując, każdy przypadek osób poszkodowanych przestępstwem jest inny. Do każdego klienta podchodzimy indywidualnie bez względu na to, gdzie przebywa i mieszka w kraju czy zagranicą.

Galeria zdjęć